Det är en ros utsprungen

De radio staat weer bol van de kerstliedjes en in de winkelstraten weer- klinkt opnieuw de sfeermuziek die ons eraan herinnert dat het jaareinde stilaan dichterbij komt. Voor geen enkel seizoen werd er ooit meer ‘speciale muziek’ gemaakt. Al lang voor de geboorte van Jezus zongen mensen ‘kerst’-liederen: dansend rond cirkels van stenen vierden zij in de kortste dagen van het jaar de winterzonnewende. Beetje bij beetje lengen de dagen en ontluikt nieuw leven in de natuur; voor onze voorou- ders voldoende reden om bij een lekkere maaltijd te genieten van mekaars gezelschap en om in die joelfeestvreugde blij te dansen en samen te zingen. Het is dan ook geen toeval dat de Kerk tijdens het kersteningsproces in Europa het feest van Kerstmis – in Scandinavische talen trouwens nog steeds ‘jul’ genoemd – liet samenvallen met die kortste dagen van het jaar. Wie kan er immers beter dan het Kind in de kribbe symbool staan voor het Licht dat de duisternis verjaagt?

En zo kijken wij in deze kille en donkere dagen al eeuwenlang uit naar kerst, met warme gezelligheid en hoopvolle, hartverwarmende muziek. Ondanks de toenemende ontkerkelijking van de laatste decennia blijven mensen vasthouden aan diepgewortelde tradities, al zijn de ‘kerstliedjes’ van vandaag een flink pak minder religieus getint en vaak omhuld door een mierzoet laagje sentiment.

Gelukkig zijn er ook tonnen kerstmuziek voorhanden die niet voor het sentiment bezwijken. Eerlijke liederen die het verhaal van hoop, verwachting en goddelijke menswording brengen, en die de harde reali- teit van kou en ontbering durven te benoemen. Het vocaal ensemble incensum en Mannenkoor Terpander brengen u vandaag geen Jingle bells of White Christmas, maar hebben met Det är en ros utsprungen een programma samengesteld dat zowel verwijst naar de eeuwenoude teksten uit de katholieke liturgie, met motetten voor de kerstkring, als naar de even eeuwenoude mix van oud Germaans verlangen naar de wederkomst van stralend hemels licht en de typische noord-christelijke invulling ervan.

Terpander en incensum nemen u mee, van Advent tot Driekoningen, op een muzikale reis van bijna vijf eeuwen doorheen een groot deel van Europa. De tocht vangt aan in de Nederlanden van de zestiende eeuw, met werk van Jacobus Clemens non Papa, een zeldzame Franco- Vlaamse polyfonist die heel zijn loopbaan aan onze contreien verknocht is gebleven. Een sprong van vierhonderd jaar voert ons een stuk meer oostwaarts, naar Beieren, geboortegrond van componist Franz Biebl. Met Hugo Alfvén, Ruben Liljefors en Jan Sandström blijven we in de twintigste eeuw, maar trekken we helemaal naar het Hoge Noorden om daar kerst op zijn Zweeds te vieren. Ten slotte keren we terug naar Vlaanderen, waar de hedendaagse componisten Jonas Gedeshi en Michiel Verfaillie u vergasten met creaties van eigentijds koorwerk.

Wij wensen u, in het licht van de komende kersttijd, een boeiende en inspirerende muzikale beleving toe.

Programma

• Ave Maria – Franz Biebl (1906-2001) (samen met Incensum)
• Ierusalem, surge – Jacobus Clemens non Papa (1510-1555/56)
• Ave Maria – Jacobus Clemens non Papa (1510-1555/56)
• O magnum mysterium – Jacobus Clemens non Papa (1510-1555/56)
• Vox in Rama – Jacobus Clemens non Papa (1510-1555/56)
• Magi veniunt ab oriente – Jacobus Clemens non Papa (1510-1555/56)
• Leisen voor een kindje (creatie) – Michiel Verfaillie (*1980)
• När det lider mot jul – Ruben Liljefors (1871-1936)
• Julsång – Hugo Alfvén (1872-1960)
• Three Songs on a Scandinavian Christmas (creatie) – Jonas Gedeshi (*1995)